اهمیت آموزش موضوعی است که همه ما در مورد آن توافق داریم اما متأسفانه تجربه منفی از آموزش باعث شده بسیاری از افراد برای شرکت در دوره های آموزشی دچار تردید شوند. ترس از شرکت در سخنرانی‌های خسته‌کننده، شنیدن مباحث تئوریک و غیرعملیاتی، هدر رفتن زمان و هزینه باعث می‌شود، خیلی از افراد تمایلی به شرکت در دوره های آموزشی نداشته باشند.
بااین‌حال همه آموزش‌ها یکسان نیستند و میزان تأثیر آموزش بر یادگیری، تغییر رفتار، عملکرد و سودآوری تا حد زیادی به نحوه طراحی و ارائه آن بستگی دارد.
چه قصد شرکت در کارگاه‌ها و دوره های آموزشی داشته باشید، چه قصد برگزاری آنها را باید بدانید ویژگی‌هایی وجود دارد که می‌تواند اثربخشی دوره آموزشی را افزایش دهد. پس اگر می‌خواهید بدانید چطور از اثربخشی یک دوره آموزشی اطمینان حاصل کنید یا چطور یک دوره آموزشی برگزار کنید که با استانداردهای بالای حوزه آموزش مطابق باشد، این ویژگی‌ها را در نظر داشته باشید.
1- وجود عناصر تعاملی در طول دوره آموزشی
هر دوره آموزشی به عناصر تعاملی نیاز دارد تا توجه مخاطبان را جلب کند و نتایج آموزش را بهبود دهد. بازی‌ها، شبیه‌سازی، تمرین‌ها و آزمون‌ها همگی اشکال مختلفی از فعالیت‌های تعاملی هستند.
بازی‌ها
آموزش مبتنی بر بازی تعاملی است و از یادگیری فعال برای کمک به یادگیری بیشتر و سریع‌تر استفاده می‌کند. این روش با استفاده از تبدیل محتوای غیرفعال (مانند ویدیوها و فایل‌های PDF) به بازی‌های تعاملی، فراگیران را مجبور می‌کند تا فعالانه با محتوای دوره درگیر بمانند. فراگیران نمی‌توانند چرت بزنند یا کلاس آموزشی را ترک کنند، زیرا امتیاز از دست می‌دهند. آنها باید توجه کنند و درگیر بمانند تا امتیازات خود را به حداکثر برسانند.
علاوه براین، بازی‌ها می‌توانند همکاری را در طول آموزش افزایش دهند و به برقراری ارتباط کمک کنند.
شبیه‌سازی
شبیه‌سازی بر اساس توصیف موقعیت‌های واقعی ساخته می‌شود و ایفای نقش، مطالعات موردی، اجرای نمایش اشکال مختلف آن هستند. مربی با استفاده از شبیه‌سازی، مدلی از رفتار مطلوب را به دانش‌پذیر نشان می‌دهد تا او درباره نحوه استفاده از اطلاعات در موقعیت‌های واقعی به درک بهتری برسد. فرض کنید قرار است در یک دوره آموزشی «نحوه برگزاری مصاحبه شغلی» به مدیران و کارشناسان استخدام آموزش داده شود. مربی می‌تواند با برگزاری مصاحبه‌های شبیه‌سازی نحوه برگزاری مصاحبه درست را به نمایش بگذارد و اثربخشی آموزش خود را افزایش دهد.
تمرین‌ها
اقدام دیگر برای ایجاد عنصر تعاملی در دوره های آموزشی وجود تمرین است. دوره‌های آموزشی مؤثر فرصت‌های متعددی را فراهم می‌کنند تا مهارت‌ها تمرین شوند. ایجاد تمرین‌های کاربردی در کارگاه‌های آموزشی یک فضای امن برای دانش‌پذیر فراهم می‌کند تا مهارت‌های جدید را بدون نگرانی از اشتباه کردن اجرا کند.
دوره های آموزشی اثربخش بر «انجام دادن و دوباره انجام دادن» نه فقط تماشا کردن تأکید دارند. در یک کلاس نویسندگی تمرین محور، دانش پذیران باید داستان کوتاهی بنویسند، بازخورد دریافت کنند، آن را اصلاح کنند و سپس داستان دیگری بنویسند. در یک کلاس اقتصاد فراگیران روابط بین متغیرهای مختلف را بررسی کنند، معنای یافته‌های خود را توضیح دهند و سپس از آنها خواسته شود که آن روش‌ها را در موقعیت‌های جدید به‌کارگیرند.
2- ارائه جذاب محتوا
هیچ‌کس از شرکت در یک کلاس خسته کننده لذت نمی‌برد و یادگیری زمانی اثربخش خواهد بود که با لذت همراه باشد. مربی باید بتواند موضوعات جدی را به نحوی جذاب ارائه دهد.
نکته مهم این است که دوره آموزشی باید برای هر نوع یادگیرنده‌ای جذاب باشد. همه به یک شکل یاد نمی‌گیرند. بنابراین، یک برنامه آموزشی مؤثر، چیزی بیش از آموزشی است که در کتاب درسی ارائه می‌شود. این می‌تواند شامل ویدیوها، محتوای تعاملی، تصاویر یا انواع دیگر رسانه‌ها باشد. در حالت ایده آل، شما طیف وسیعی از گزینه‌ها را ارائه می‌دهید، بنابراین همه فراگیران بدون توجه به سبک یادگیری شخصی‌شان، به‌درستی و به‌طور مؤثر آموزش دیده‌اند. انواع آموزش‌های زیر را برای برنامه خود در نظر بگیرید:
- ویدئو: ابزار جذابی که محتوای صوتی و تصویری را باهم ترکیب می‌کند.
- محتوای تعاملی: این کار فراگیران را تشویق می‌کند تا در آموزش شرکت کنند و به آنها اجازه می‌دهد کارهای مختلفی مانند نظرسنجی، مسابقه، بازی و… را انجام دهند.
- صدا: بدیهی است که این قالب صوتی از اطلاعات آموزشی است که اغلب از طریق پادکست انجام می‌شود. فراگیران حتی می‌توانند در حین انجام سایر وظایف با گوش دادن آموزش ببینند.
- تصاویر: نمودارها، اینفوگرافیک‌ها و عکس‌ها همگی برای جلب‌توجه فراگیران با نمایش بصری قابل استفاده هستند.
3- وجود فرصتی برای به اشتراک گذاشتن تجربه
فراهم کردن فرصت‌هایی برای تعامل و ایجاد ارتباطات با دیگر دانش پذیران در طول دوره آموزشی بسیار مهم است. تعامل می‌تواند از طریق بحث در مورد موضوعات مختلف یا همکاری با یکدیگر برای حل یک مسئله باشد.
4- دسترسی آسان
دوره های آموزشی آنلاین علاوه بر تعاملی، جذابیت و… باید یک ویژگی مهم دیگر داشته باشند و آن دسترسی آسان است. طوری که در هر زمان و مکانی با داشتن تنها یک تلفن همراه دسترسی به آن امکان‌پذیر باشد.
