مدل بیلبین: تشکیل تیم‌های متعادل با نقش‌های تیمی

وجود تیم‌های حرفه‌ای تقریباً در تمام صنایع، سازمان‌ها و کسب‌وکارها حیاتی است. اما آیا همه تیم‌ها نتایج یکسانی به‌دست می‌آورند؟ چه عاملی منجر به موفقیت تیم می‌شود؟ چرا یک تیم موفق است و تیم دیگری شکست می‌خورد؟ بر اساس مدل بیلبین تیم‌های موفق متشکل از اعضایی با نقش‌های متفاوت اما سازگار است درحالی‌که تیم‌های ناموفق از اعضایی با گرایش‌های رفتاری و شخصیت‌های مشابه تشکیل‌ شده‌اند.

زمانی که اعضای تیم سبک‌های رفتاری یا نقش‌های تیمی مشابهی داشته باشند، تیم‌ نامتعادل می‌شود. زیرا اگر اعضای تیم نقاط ضعف مشابهی داشته باشند، ممکن است تیم به‌عنوان یک کل دارای همان ضعف باشد. اگر نقاط قوت مشابهی داشته باشند، ممکن است برای پذیرش مسئولیت‌ها و وظایف تمایل به رقابت به‌جای همکاری بیشتر باشد.

وقتی از چند A-Player یک تیم می‌سازید چه اتفاقی می‌افتد؟

شما هم فکر می‌کنید تشکیل یک تیم از افراد برجسته نتایج فوق‌العاده‌ای در پی خواهد داشت؟ اگر پاسخ شما به این سؤال بلی است حتماً به داستان زیر توجه کنید.

داستان مربوط به کالج مدیریت هنلی است که اکنون بانام مدرسه بازرگانی هنلی شناخته می‌شود. این کالج یک دوره جهانی شبیه‌سازی کسب‌وکار برگزار کرد. در این دوره از مدیران با عملکرد بالا دعوت شد تا در قالب تیم برای حل مسائل مدل‌سازی‌شده براساس موقعیت‌های دنیای واقعی کسب‌وکار با یکدیگر به رقابت بپردازند. بلبین، از این شبیه‌سازی به‌عنوان موضوع مطالعه رفتار تیمی استفاده کرد.

بلبین، سه محقق دیگر را برای بررسی عملکرد تیم‌ها در این شبیه‌سازی گرد هم آورد. محققان انتظار داشتند که تیم‌های متشکل از اعضایی با نمرات هوش بالا، بهتر از تیم‌هایی با نمرات هوش پایین‌تر عمل کنند؛ اما از نتایج شگفت‌زده شدند. وقتی عملکرد تیم‌ها را ارزیابی کردند، هوش بالای افراد، پیش‌بینی کننده نهایی موفقیت تیم نبود.

تیم‌هایی با نمرات هوش بالا، بیشتر وقت خود را صرف مناظره و تلاش برای متقاعد کردن سایر اعضا می‌کردند. هر کس تلاش می‌کرد اثبات کند دیدگاه او درست است و هیچ‌کس حاضر به تغییر دیدگاه خود نبود. بیلبین این تیم‌ها را «تیم آپولو» نامید.

این آزمایش ثابت کرد که تیم‌های خوب به تعادل نیاز دارند. بنابراین، بلبین توجه خود را به نقش‌های اعضای تیم معطوف کرد و درنهایت 8 دسته رفتار متمایز را تعریف کرد که به عملکرد تیم کمک می‌کردند. این 8 خوشه رفتاری به 8 نقش اصلی مدل  بلبین در سال 1981 تبدیل شدند و در سال 1991، بلبین نقش نهم را اضافه کرد.

معرفی 9 نقش مدل بیلبین

مدل بیلبین 9 نقش تیمی را تعریف و آنها را در 3 گروه طبقه‌بندی می‌کند.

1. نقش‌های عمل گرا (Action-Oriented)

این نقش‌ها؛ بر عملی کردن ایده‌ها و رعایت مهلت‌های زمانی تمرکز دارند.

  1. شکل دهنده (Shaper)
  2.  اجرا کننده (Implementer)
  3.  تمام کننده (Completer Finisher)

2. نقش‌های مردم گرا (People-Oriented)

این نقش‌ها؛ معمولا مهارت بسیاری خوبی در برقراری ارتباط با دیگران دارند.

  1. هماهنگ کننده (Coordinator)
  2. انجام دهنده کار تیمی (Team worker)
  3. جستجوگر منابع (Resource Investigator)

3. نقش‌های تفکر محور (Thought-Oriented)

این گروه از نقش‌ها در مدل بیلبین؛ تخصص فنی دارند و فرصت‌های جدیدی برای تیم خلق می‌کنند.

  1. ایده پرداز (Plant)
  2. ارزیاب (Monitor evaluator)
  3. متخصص (Specialist)

1. شکل دهنده / موتور محرک

شکل دهنده‌ها افرادی پویا و عموماً برونگرایی هستند که برای پیشرفت، تیم را به چالش می‌کشند و از زیر سؤال بردن هنجارها و پیدا کردن بهترین راه‌حل برای حل مشکلات لذت می‌برند. ازآنجایی‌که شکل دهندگان به دنبال تغییر هنجارها هستند، ممکن است باهم تیمی‌هایی که ثبات را ترجیح می‌دهند، اصطکاک داشته باشند. نماد این گروه شلاق هست که یادآور موتور محرک بودن این نقش در گروه است. شکل‌دهنده‌ها زمانی که دیگران تمایل به رها کردن کارها دارند، باشهامت می‌ایستند و ادامه می‌دهند. البته شکل‌ دهنده‌ها می‌توانند درگیری ایجاد کنند و ممکن است گاهی نسبت به احساسات دیگر اعضای تیم بی‌تفاوت باشند.

نگاهی به نقش «شکل دهنده» در مدل بیلبین
انگیزه لازم را برای این‌که تیم به حرکت خود ادامه دهد، ایجاد می‌کند.


نقاط قوت: چالش برانگیز، پویا، باانگیزه و مقاوم در برابر مشکلات و موانع


نقاط ضعف مجاز: گاهی اوقات ممکن است احساسات افراد را آزرده کند.


نباید تعجب کنید اگر او در تلاش برای انجام کارها پرخاشگر و بد اخلاق شود.

2. اجرا کننده/ اجرا کار/ افراد اجرایی

این افراد تفکر عملی دارند و می‌توانند ایده‌ها را از روی کاغذ به دنیای واقعی انتقال دهند. آنها در ایجاد برنامه‌هایی که مفاهیم را به نتیجه تبدیل می‌کند، بسیار خوب عمل می‌کنند. معمولاً تغییر را دوست ندارند و در ثبات رشد می‌کنند. به‌این‌ترتیب، برخی از اعضای تیم ممکن است آنها را کوته‌فکر بدانند. البته اجرا کارها می‌توانند انعطاف‌ناپذیر باشند و بسیار دیر با تغییرات سازگار شوند.

نگاهی به نقش «اجرا کننده» در مدل بیلبین
اجرا کنندگان همان افرادی هستند که می‌توانید برای انجام کارها روی آنها حساب کنید.


نقاط قوت: اقدام محور، قابل اعتماد، کارآمد


نقاط ضعف مجاز: در یک موقعیت جدید ممکن است کمی انعطاف ناپذیر و کند باشد.


نباید تعجب کنید اگر او در کنار گذاشتن برنامه‌های خود و حرکت به سمت تغییرات مثبت کند عمل می‌کند.

3. تمام کننده‌

کسانی که برای اطمینان از کیفیت کار خود تلاش زیادی می‌کنند و همه‌چیز را دوباره بررسی می‌کنند. آنها اطمینان حاصل می‌کنند که هیچ اشتباهی وجود نداشته باشد و به کوچک‌ترین جزئیات توجه دارند. آنها بسیار نگران مهلت‌های زمانی هستند و تیم را تحت‌فشار قرار می‌دهند تا مطمئن شوند که کار به‌موقع انجام می‌شود. بنابراین می‌توان برای جلب رضایت مشتریان یا ذینفعان پروژه به آنها اعتماد کرد. بااین‌حال، ممکن است بیش از حد و به‌طور غیر ضروری نگران شوند و کارها را نیز به‌سختی تفویض کنند.

نگاهی به نقش «تمام کننده» در مدل بیلبین
کارها را تحت بالاترین استانداردهای کنترل کیفیت بررسی می‌کنند.


نقاط قوت: زحمت کش، وظیفه شناس، برطرف‌کننده خطا


نقاط ضعف مجاز: ممکن است گاهی نگرانی بی‌مورد داشته باشد و تمایلی به تفویض اختیار ندارد.


تعجب نکنید اگر او در میان اعضای تیم به کمال گرای افراطی شناخته شد.

4. هماهنگ کننده

هماهنگ‌کننده‌ ها رهبران تیم هستند و از آنها به‌عنوان «رئیس» نیز یاد می‌شود. آنها کار سازماندهی و تفویض وظایف را بسیار مؤثر انجام می‌دهند و تیم را در جهت اهداف هدایت می‌کنند. نقاط قوت آنها در شناخت و برقراری ارتباط با افراد تیم است. آنها آرام، خوش‌اخلاق و بسیار دوست‌داشتنی هستند. البته ناگفته نماند که هماهنگ کننده‌ها می‌توانند گاهی اوقات بار خود را بر دوش دیگران بگذارند.

نگاهی به نقش «هماهنگ کننده» در مدل بیلبین
در تمرکز روی اهداف تیمی، جذب اعضای تیم و تفویض کارها بسیار مناسب عمل می‌کنند.


نقاط قوت: دارای اعتمادبه‌نفس، روشن‌کننده اهداف، سرعت عمل در تشخیص استعدادها


نقاط ضعف مجاز: ممکن است بیش از حد تفویض اختیار کند و کار کمی برای خود باقی بگذارد.


مواظب باشید او می تواند به خوبی از زیر کار در رو باشد.

5. انجام دهنده کار تیمی/ گروهی کار/ دیپلمات‌

دیپلمات‌ها می‌توانند مشکلات افراد را قبل از سایر همکاران تشخیص دهند و به‌طور فعال با مشکلات در حال ظهور مقابله کنند. آنها در زمان درگیری و نزاع مذاکره‌کنندگان خوبی هستند. ویژگی بارز این نقش در مدل بیلبین این است که علاقه شدید به خنثی ماندن و بی‌طرفی دارد. گروهی کارها تمایل به عدم تصمیم‌گیری در موقعیت‌های پرفشار دارند و به دنبال اجتناب از درگیری هستند.

نگاهی به نقش «انجام دهنده کار تیمی» در مدل بیلبین
آنها معتقدند طوفان‌های بیرونی برای تیم کافی است و نباید طوفان‌های درونی وجود داشته باشد.


نقاط قوت: همکاری، دیپلماتیک، گوش‌دهنده فعال و جلوگیری از نزاع


نقاط ضعف مجاز: می‌تواند در موقعیت‌های بحرانی تصمیم‌گیری نکند.

6. کاشف/ جستجوگر منابع

جستجوگر منابع دارای شخصیت پروانه اجتماعی است. آنها پرانرژی، جذاب و برونگرا هستند و در نقش نماینده تیم در مذاکره با سهامداران بهترین نتایج را کشب می‌کنند. آنها خواهان تنوع هستند و برای انجام کارهای تکراری مناسب نیستند. ناگفته نماند که نقش جستجوگران منابع در مدل بیلبین ممکن است بیش از حد خوش‌بین باشند و شور و شوق اولیه آنها به‌سرعت محو شود.

نگاهی به نقش «کاشف» در مدل بیلبین
او همیشه کارهایی را انجام می‌دهد که می‌توانشت انجام ندهد و مثل بقیه منتظر بماند تا فرد دیگری آن را انجام دهد.


نقاط قوت: برون گرا، مشتاق، جستجوگر فرصت‌ها و توسعه‌دهنده شبکه ارتباطی


نقاط ضعف مجاز: ممکن است بیش از حد خوش بین باشد و پس از پایان اشتیاق اولیه، انرژی خود را از دست بدهد.

7. ایده پرداز

آنها خارج از چارچوب فکر می‌کنند و می‌توانند راه‌های روبه‌جلو را درجایی که دیگران نمی‌توانند، پیدا کنند. ایده پردازها بیشتر در گروه‌های خلاق حضور دارند، جایی که تفکر غیرمتعارف آنها مورد قدردانی قرار می‌گیرد. آنها از قوانین و محدودیت‌ها بیزارند، به این معنی که اغلب از هنجارها و قراردادها اجتناب می‌کنند. بسیار حساس هستند و نمی‌توانند انتقاد را تحمل کنند. ناگفته نماند که ایده پردازها گاهی اوقات فراموش‌کار هستند و ممکن است در ارتباطات ضعیف عمل کند.

نگاهی به نقش «ایده پرداز» در مدل بیلبین
تمایل زیادی به خلاقیت دارد و در حل مشکلات به روش‌های غیر متعارف خوب عمل می‌کند.


نقاط قوت: خلاق، آزاد اندیش، حلال مشکلات دشوار با قدرت ایده‌پردازی بالا


نقاط ضعف مجاز: ممکن است در برقراری ارتباط مؤثر ضعیف باشد.


از فراموشکاری آنها نباید تعجب کنید.

8. ارزیاب/ مراقب/ ناظر

ارزیاب یک متفکر انتقادی است که در به‌کارگیری اصول منطقی و مجموعه وسیعی از دانش در تصمیم‌گیری سرآمد است. مهارت‌های تفکر تحلیلی آنها به این معنی است که برای تصمیم‌گیری مطمئن و آگاهانه آماده هستند و احتمالاً گوش رهبر تیم را در اختیار دارند. البته می‌توانند بیش‌ازحد انتقادی باشند و در توانایی خود برای الهام بخشیدن به دیگران کوتاهی کنند.

نگاهی به نقش «ارزیاب» در مدل بیلبین
ارزیاب‌ها نقش مهمی در تصمیم‌گیری تیم ایفا می‌کنند.


نقاط قوت: هوشیار، استراتژیک، همه گزینه ها را می‌بیند و با دقت تصمیم می‌گیرد.


نقاط ضعف مجاز: توانایی انگیزه بخشی و تشویق دیگران را ندارد و می‌تواند بیش از حد انتقادی باشد.


ایده پردازها ممکن است احساس کنند که نظارت‌کنندگان فقط به دنبال از بین بردن ایده‌هایشان هستند.

9. متخصص

متخصص، حامل دانش و منبع قابل‌اعتماد برای اطلاعات در یک زمینه یا حوزه خاص است. آنها بر توسعه مجموعه خاصی از مهارت‌ها تمرکز می‌کنند که معمولاً برای رسیدن به اهداف تیم حیاتی است. متخصصان از وضعیت خود در گروه آگاه هستند و سخت تلاش می‌کنند تا از حفظ آن اطمینان حاصل کنند. البته ممکن است متخصصان در مسائل فنی گرفتار شوند و قادر به دیدن تصویر بزرگ‌تر نباشند.

نگاهی به نقش «متخصص» در مدل بیلبین
دانش عمیق در یک حوزه کلیدی را برای تیم به ارمغان می‌آورد.


نقاط قوت: ارائه دهنده دانش و مهارت در یک حوزه خاص، آغازگر و فداکار


نقاط ضعف مجاز: ممکن است روی نکات فنی بیش از حد تمرکز کند.


آنها شما را با ارائه اطلاعات بیش از حد غافلگیر می‌کنند.

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]
لطفاً به اشتراک بگذارید

این پست دارای یک دیدگاه است

  1. جهان یزدانی اصل

    هرچقدر بخوانیم وبیاموزیم بازم کمه کاش زمان زیادی داشته باشیم ازوقتی که فهمیدم باید تا میتونم بازخوردها رو طبق قوانین گوگل ادامه بدم .درمورد مسایل مربوط به این دستگاه خیلی سوالات رو به دوستان وحتی کسانی که ادعامیکنن مهندس هستن وراحت ولی فقط یک راه حل دارند فلش وبازنشانی رو یاد گرفتن واز قوانین وبهترین روشهای شما بی خبرند .دیدگاهم به کل زندگی و آینده روتغییراتی ایجاد میکنم با کمک شما

دیدگاهتان را بنویسید

This site uses User Verification plugin to reduce spam. See how your comment data is processed.